Η επικονδυλίτιδα αγκώνα είναι μία από τις συχνότερες παθήσεις των τενόντων του αντιβραχίου και χωρίζεται σε δύο μορφές:
- Έξω Επικονδυλίτιδα (Tennis Elbow): φλεγμονή / εκφύλιση των εκτεινόντων τενόντων
- Έσω Επικονδυλίτιδα (Golfer’s Elbow): φλεγμονή / εκφύλιση των καμπτήρων τενόντων
Παρά τα ονόματα, η πάθηση δεν αφορά μόνο αθλητές, αλλά και άτομα που εκτελούν καθημερινά επαναλαμβανόμενες κινήσεις καρπού–αγκώνα (πληκτρολόγηση, χειρωνακτική εργασία, εργαλεία, άρση αντικειμένων).
Πρόκειται για τενοντοπάθεια που προκαλεί πόνο, ευαισθησία και μυϊκή αδυναμία λόγω μικροτραυματισμών και υπέρχρησης.
Αίτια & Παθογένεια
Η επικονδυλίτιδα δεν είναι μια απλή “φλεγμονή”, αλλά μια εκφυλιστική τενοντοπάθεια, με:
- μικρορήξεις στην έκφυση των τενόντων
- μειωμένη αντοχή σε τάση
- τοπική νευρογενή φλεγμονή
- υπερευαισθητοποίηση του νεύρου (radial nerve για την έξω μορφή)
- διαταραχή της φυσιολογικής δομής και διάταξης των ινών κολλαγόνου
Οι συχνότεροι παράγοντες:
- επαναλαμβανόμενη χρήση καρπού/αγκώνα
- λανθασμένη εργονομία
- μειωμένη δύναμη αντιβραχίου
- απότομη αύξηση φορτίου (π.χ. πολλές ώρες typing)
- άρση βάρους με λάθος τεχνική
- κακή κινητικότητα ώμου–ωμοπλάτης (κινηματική αλυσίδα)
Συμπτώματα
Έξω Επικονδυλίτιδα (Tennis Elbow)
- Πόνος στην έξω περιοχή του αγκώνα
- Επιδείνωση με έκταση καρπού ή άρση αντικειμένων
- Αδυναμία στο κράτημα / χειραψία
- Πόνος στη συγκράτηση φλιτζανιού, πληκτρολόγηση
Έσω Επικονδυλίτιδα (Golfer’s Elbow)
- Πόνος στην έσω περιοχή του αγκώνα
- Επιδείνωση με κάμψη καρπού ή πρηνή ροπή
- Αδυναμία στη συγκράτηση βαλίτσας/σακούλας
- Ευαισθησία κατά μήκος των καμπτήρων
Διάγνωση
Η διάγνωση είναι κλινική και περιλαμβάνει:
- ψηλάφηση επώδυνου σημείου
- τεστ αντίστασης εκτεινόντων / καμπτήρων
- λειτουργική αξιολόγηση καρπού–αγκώνα
- έλεγχο κινητικότητας ώμου–ωμοπλάτης
- εργονομική αξιολόγηση
Ο υπέρηχος ή η μαγνητική ζητούνται όταν:
- τα συμπτώματα επιμένουν > 8 εβδομάδες
- υπάρχει υποψία μερικής ρήξης
- απαιτείται επιβεβαίωση για θεραπευτικό πλάνο
Θεραπεία
Η σύγχρονη προσέγγιση δεν βασίζεται στην απλή “ξεκούραση”, αλλά στην ενεργητική αποκατάσταση.
Αναλγητική & Αντιφλεγμονώδης Φάση
- Ειδικές τεχνικές κινητοποίησης
- Μάλαξη εγκάρσια (transverse friction massage)
- Tecar therapy
- Μαγνητικός διεγέρτης
- Υπέρηχοι (προαιρετικά)
- Biowave για νευροτροποποίηση πόνου
- Taping για εκφόρτιση
Επανεκπαίδευση Τένοντα (mid-stage)
- εκκεντρικές ασκήσεις εκτεινόντων/καμπτήρων
- isometric loading για μείωση πόνου
- ενδυνάμωση αντιβραχίου
Λειτουργική Επανένταξη
- ασκήσεις που προσομοιώνουν καθημερινή χρήση
- εργονομική διόρθωση
- ενδυνάμωση ώμου–ωμοπλάτης
- ασκήσεις λαβής (grip – wrist control)
Πότε ενδείκνυται χειρουργείο;
Σπάνια (<5%) και μόνο όταν:
- υπάρχει αποτυχία θεραπείας ≥ 6 μηνών
- υπάρχει σημαντική μερική ρήξη τένοντα
- ο πόνος είναι ανθεκτικός και επηρεάζει την ποιότητα ζωής
Πρόγνωση
Οι περισσότεροι ασθενείς βελτιώνονται μέσα σε 6–12 εβδομάδες με σωστή φυσικοθεραπευτική καθοδήγηση και προοδευτική φόρτιση.