Η θεραπευτική άσκηση αποτελεί τον βασικό πυλώνα της φυσικοθεραπείας και το τελικό, καθοριστικό στάδιο κάθε προγράμματος αποκατάστασης.
Δεν αφορά απλώς την εκτέλεση ασκήσεων, αλλά μια εξατομικευμένη διαδικασία αποκατάστασης της κίνησης, της δύναμης και της λειτουργικότητας.
Πρόκειται για ειδικά σχεδιασμένα προγράμματα κίνησης, που εφαρμόζονται υπό την καθοδήγηση φυσικοθεραπευτή και έχουν στόχο τη βελτίωση της κινητικότητας, της σταθερότητας, της στάσης και του νευρομυϊκού ελέγχου.
Σε αντίθεση με τη γενική γυμναστική, η θεραπευτική άσκηση είναι απόλυτα προσαρμοσμένη στις ανάγκες, τους περιορισμούς και τους στόχους του κάθε ασθενή.
Ο Ρόλος Της Στη Φυσικοθεραπεία
Η θεραπευτική άσκηση δεν είναι “συμπληρωματική” τεχνική, είναι η φάση όπου ο ασθενής ξανακερδίζει τη λειτουργικότητά του.
Αφού προηγηθεί η αντιμετώπιση του πόνου με φυσικά μέσα (Tecar, Biowave, μαγνητικό διεγέρτη, υπερήχους κ.ά.), η θεραπευτική άσκηση χρησιμοποιείται για να εκπαιδευτεί εκ νέου το σώμα.
Με τη σωστή καθοδήγηση, κάθε άσκηση ενεργοποιεί τον σωστό μυ στη σωστή στιγμή, αποκαθιστώντας την ισορροπία μεταξύ δύναμης και ελέγχου.
Έτσι, ο ασθενής δεν απαλλάσσεται μόνο από τον πόνο, αλλά μαθαίνει να κινείται σωστά και προλαμβάνει την υποτροπή του προβλήματος.
Στόχοι Της Θεραπευτικής Άσκησης
Η θεραπευτική άσκηση συμβάλλει ουσιαστικά στη συνολική θεραπεία, με στόχους όπως:
- Αποκατάσταση κινητικότητας μετά από τραυματισμό ή χειρουργείο
- Επανεκπαίδευση νευρομυϊκού ελέγχου, ιδίως σε αθλητές ή μετά από ορθοπαιδικές επεμβάσεις
- Ενδυνάμωση των σταθεροποιητικών μυών (κορμού, ώμου, γόνατος, ποδοκνημικής)
- Μείωση οιδήματος και βελτίωση της λεμφικής κυκλοφορίας
- Βελτίωση στάσης σώματος και πρόληψη χρόνιων μυοσκελετικών πόνων
- Αύξηση λειτουργικότητας και ασφαλής επάνοδος στις καθημερινές ή αθλητικές δραστηριότητες
Τεχνικές & Μέθοδοι Εφαρμογής
Ανάλογα με τη φάση της αποκατάστασης, ο φυσικοθεραπευτής επιλέγει και συνδυάζει διαφορετικούς τύπους ασκήσεων:
Παθητικές & Υποβοηθούμενες Κινήσεις
Για διατήρηση κινητικότητας και πρόληψη δυσκαμψίας στα πρώτα στάδια αποκατάστασης.
Ισομετρικές & Ισοτονικές Ασκήσεις
Για σταδιακή ενδυνάμωση χωρίς υπερφόρτιση των αρθρώσεων ή των ιστών.
Ασκήσεις Ισορροπίας & Ιδιοδεκτικότητας
Με χρήση Bosu, foam pad, balance board ή proprioceptive training, ενισχύουν τον νευρομυϊκό συντονισμό και τη σταθερότητα.
Λειτουργική Προπόνηση (Functional Training)
Ασκήσεις που προσομοιάζουν κινήσεις της καθημερινότητας ή του αθλήματος, συμβάλλοντας στη ρεαλιστική επανένταξη του σώματος στη δράση.
Ασκήσεις Επανένταξης
Ειδικά πρωτόκολλα που προετοιμάζουν το σώμα για πλήρη φόρτιση και επιστροφή σε φυσιολογικό ρυθμό ζωής ή άθλησης.
Εξατομίκευση & Επιστημονική Παρακολούθηση
Κάθε πρόγραμμα θεραπευτικής άσκησης ξεκινά μετά από αναλυτική κλινική αξιολόγηση (assessment) και προσαρμόζεται δυναμικά, ανάλογα με την πορεία και την ανταπόκριση του ασθενή.
Στο Κέντρο Φυσικοθεραπείας Ξενοφών Αποστολόπουλος, η θεραπευτική άσκηση αποτελεί αναπόσπαστο μέρος κάθε θεραπευτικού προγράμματος, με συνεχή επαναξιολόγηση της προόδου.
Ενδεικτικές Εφαρμογές
- Αποκατάσταση μετά από ρήξη χιαστού ή μηνίσκου
- Κακώσεις ώμου και τενοντοπάθειες
- Πόνος στη μέση ή στον αυχένα
- Αποκατάσταση μετά από κάταγμα
- Χρόνια μυοσκελετικά προβλήματα που απαιτούν ενδυνάμωση και κινητική επανεκπαίδευση
Η Φιλοσοφία Μας
Η θεραπευτική άσκηση είναι η γέφυρα ανάμεσα στη θεραπεία και τη δράση. Μέσα από καθοδήγηση ο ασθενής ανακτά την εμπιστοσύνη στο σώμα του και επιστρέφει στις δραστηριότητες που αγαπά ακόμα πιο δυνατός.